06 april 2017

Ook Tunesië niet zonder meer een veilig land

Ook Tunesië niet zonder meer een veilig land
Opnieuw heeft een rechtbank het ministeriële besluit een land 'veilig' te verklaren vernietigd. Na Algerije mag ook van Tunesië niet zonder meer worden gesteld dat het een veilig land van herkomst is, aldus de Rechtbank 's-Hertogenbosch.


Naar aanleiding van het beleid van de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie om verschillende landen als 'veilig land van herkomst' te bestempelen hebben eerder zowel de Rechtbank Groningen als de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State vraagtekens gezet bij de veiligverklaring van Algerije. Vluchtelingen uit dat land, die kunnen aantonen dat ze uit het leger zijn gedeserteerd, kunnen namelijk in militaire gevangenissen terechtkomen, terwijl in het geheel geen zicht is op de detentieomstandigheden in die gevangenissen. Voor LHBT’s geldt ook al dat onder omstandigheden wordt aangenomen dat Algerije voor hen niet veilig is. 

Nu heeft wederom een rechtbank een ministeriële 'veiligverklaring' onverbindend verklaard; deze keer gaat het om Tunesië. Op 29 maart 2017 heeft de Rechtbank ’s-Hertogenbosch grote vraagtekens gesteld bij de wijze van informatievergaring waarop deze veiligverklaring was gebaseerd. Waar het probleem in Algerije één specifieke categorie vluchtelingen betreft (nl. deserteurs) gaat de rechtbank in het geval van Tunesië aanzienlijk verder. 

De rechtbank overweegt onder overweging 13:

 
“Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiser terecht aangevoerd dat uit de toelichting van verweerder om Tunesië als veilig land van herkomst aan te wijzen onvoldoende blijkt dat verweerder heeft onderzocht of sprake is van een daadwerkelijk beschikbaar systeem van rechtsmiddelen tegen schendingen van mensenrechten. Uit de enkele vermelding in de conclusie van deze toelichting dat het systeem van rechtsmiddelen waarborgen biedt tegen schendingen van de rechten en vrijheden en dat deze wettelijke bepalingen niet altijd worden nageleefd, blijkt op geen enkele wijze op grond van welke bevindingen verweerder tot deze conclusie is gekomen. Dat verweerder ter zitting heeft aangegeven dat de beschikbaarheid van daadwerkelijke rechtsmiddelen wel is onderzocht en is gebleken dat de rechterlijke macht onafhankelijk is, blijkt echter niet uit deze toelichting. Niet blijkt of is onderzocht welke rechtsmiddelen een burger in geval van schending van mensenrechten tot zijn beschikking heeft en op welke wijze politie en justitie, waaronder de rechterlijke macht, functioneren in Tunesië en of zij in zodanige mate functioneren dat geconcludeerd kan worden dat de materiële en procedurele mensenrechtenwetgeving wordt toegepast en er daadwerkelijk rechtsmiddelen beschikbaar zijn. Zoals volgt uit voornoemde uitspraak van de Afdeling van 14 september 2016 dient verweerder aan te tonen en kenbaar en deugdelijk te motiveren dat aan de vereisten voor aanwijzing als veilig land van herkomst is voldaan. Gelet op het voorgaande is de rechtbank van oordeel dat verweerder daarin in ieder geval ten aanzien van het vereiste gesteld in artikel 3.37f, tweede lid, aanhef en onder d, van het VV 2000 niet is geslaagd. Reeds om die reden heeft verweerder niet aangetoond dat er in Tunesië algemeen gezien en op duurzame wijze geen vervolging of behandeling in strijd met artikel 3 van het EVRM plaatsvindt.”
 

Uit het oordeel van de rechtbank blijkt dus dat wederom volstrekt onvoldoende is onderzocht en onderbouwd of een land van herkomst daadwerkelijk veilig is. Het opstellen van een lijst van veilige landen is in het kader van een efficiënt asielbeleid wellicht niet onbegrijpelijk, maar wel mag worden verwacht dat mensenrechtelijke aspecten niet ondergeschikt raken aan de efficiëntie. Het is aan de overheid om te garanderen dat aan het plaatsen van een land op een dergelijke lijst grondig onderzoek voorafgaat.


Meer informatie:
De uitspraak van de Rechtbank 's-Hertogenbosch d.d. 29 maart 2017 met zaaknummer AWB 17/4539 (download PDF-bestand)
De lijst van veilige landen van herkomst zoals de Rijksoverheid die hanteert; in deze lijst zijn de vele uitzonderingen zoals ten aanzien van LHBT's niet opgenomen (link naar site van de Rijksoverheid)

Lees ook:
24-03-17  Raad van State: meer onderzoek nodig naar 'veilig land' Algerije  
06-01-17  Rechtbank Groningen: Algerije is geen veilig land
16-02-16  Lijst met veilige landen van herkomst uitgebreid