27 november 2015
Teleurgestelde reacties na rechterlijke uitspraken over 'bed-bad-brood'
'Papieren reactie op weerbarstige praktijk'. De reacties op de uitspraken van de Raad van State en de Centrale Raad van Beroep over 'bed-bad-brood' zijn overwegend teleurgesteld. Hiermee komt een oplossing niet dichterbij, is de algemene teneur. Een kleine bloemlezing.
Kerk in Actie beleidsmedewerker Geesje Werkman (die de klacht van de PKN bij het ECSR indiende) reageerde: “We zijn hiermee terug bij af. Het onthouden van bed, bad en brood is exact de reden waarom de PKN de klacht bij het Comité voor Sociale Rechten van de Raad van Europa heeft ingediend.” De Raad van State oordeelde dat de uitspraak van het Comité wel gezaghebbend maar niet bindend is. Kerk in Actie vindt dat de bal nu weer bij de politiek ligt en wacht het overleg met gemeenten af. “Het gaat ons niet om het asielbeleid, maar om mensenrechten. Om mensen terug te laten keren naar hun land van herkomst mag je ze bed, bad en brood niet onthouden.”
Amnesty International is ook teleurgesteld: “Er is geen recht gedaan aan eerdere uitspraken. Die zeggen onomwonden dat iedereen in onze samenleving toegang moet hebben tot onderdak, voedsel en kleding – ongeacht verblijfsstatus of welke andere voorwaarde dan ook. Dit omdat anders het leven en de menselijke waardigheid van deze personen op het spel worden gezet.”
Woordvoerster Marjan Sax van de groep asielzoekers ‘Wij zijn hier’ in Amsterdam zei: “Het is zo treurig dat de rechter zich zo weinig van de realiteit aantrekt. Het probleem is dat een heleboel vluchtelingen niet kunnen terugkeren. En het lost dus op geen enkele manier iets op door te zeggen dat ze naar een vrijheidsbeperkende locatie kunnen, want daar moeten ze tekenen voor terugkeer.”
Kamerleden
Ook Tweede Kamerleden lieten zich in dergelijke bewoordingen uit. Joël Voordewind van de ChristenUnie: “De uitspraken van de Raad van State en de Centrale Raad van Beroep zijn een papieren reactie op een weerbarstige praktijk, waarbij uitgeprocedeerde asielzoekers soms niet eens terug kúnnen keren.” Onder verwijzing naar een motie van de ChristenUnie en GroenLinks over het belang, naast bed, bad en brood, van goede begeleiding bij terugkeer vervolgde Voordewind: “De belemmeringen die het kabinet wil opwerpen met een beperkt aantal locaties in het land en het na een korte periode op straat zetten van vluchtelingen werken in ieder geval niet. Het kabinet is nu aan zet: kiest ze voor het op straat zetten van vreemdelingen, met gevolgen voor de omgeving en de gezondheid van de asielzoekers, of kiest ze voor echte oplossingen, waarbij de kans op daadwerkelijke terugkeer van deze mensen groter is.”
Sjoerd Sjoerdsma van D66 gaf aan: “Het is belangrijk dat uitgeprocedeerden in zicht blijven en niet zwervend door de stad gaan of onderduiken in de illegaliteit. D66 wil dat uitgeprocedeerde asielzoekers terugkeren, maar dat werkt niet vanaf de straat of vanuit de illegaliteit.”
Volgens GroenLinks Kamerlid Linda Voortman moet recht op voedsel en onderdak “een onvoorwaardelijk recht” zijn. Zij wil snel met de staatssecretaris hierover in debat.
Volgens regeringspartij VVD bij monde van Malik Azmani is het “goed dat geen tegenstrijdig signaal wordt afgegeven door verblijf toch te faciliteren terwijl de procedure is afgerond en de vreemdeling een vertrekplicht heeft.” Maar coalitiepartner PvdA formuleert het heel anders: “Uitgeprocedeerde vreemdelingen moeten niet op straat leven, maar de rust krijgen om te werken aan hun terugkeer. Er ligt een akkoord over bed-bad-brood opvang zonder voorwaarden vooraf. De gemeenten en het ministerie moeten snel met elkaar verder uitwerken hoe deze opvang vorm krijgt.” aldus Attje Kuiken.
Gemeenten
Wethouder Ton Schroor (D66) van de Gemeente Groningen riep staatssecretaris Dijkhoff op de uitspraak van de RvS niet te strikt te interpreteren en samen met gemeenten het probleem van de uitgeprocedeerde asielzoekers aan te pakken. Anders “is de politiek gered maar het beleid om zeep gebracht”. Hij verwees naar de resultaten van de BBB+ opvang in de stad Groningen. Zeven mensen zijn teruggekeerd naar het land van herkomst, aan dertien ongedocumenteerden hebben ambassades inmiddels identiteitspapieren verstrekt en 29 zijn teruggeplaatst in rijksopvang van het COA, omdat ze daar toch recht op bleken te hebben. Zo’n 30% van de mensen zijn dus door de IND onterecht als ‘illegaal’ bestempeld.
Collega-wethouder Van Hooijdonk uit Utrecht merkt op dat “de juridische werkelijkheid niet aansluit bij de praktijk” en dat de Gemeente Utrecht opvang zal blijven bieden.
Ook uit Rotterdam en Amsterdam komen dergelijke signalen. “Het kabinet moet kiezen voor een pragmatische aanpak die aansluit bij de realiteit waar gemeenten in Nederland mee leven” zegt bijvoorbeeld de Rotterdamse gemeenteraadsfractie van D66. En een woordvoerder namens de Amsterdamse burgemeester Van der Laan gaf aan dat de huidige afspraken met betrekking tot bed-bad-brood opvang blijven gelden.
Ook uit Rotterdam en Amsterdam komen dergelijke signalen. “Het kabinet moet kiezen voor een pragmatische aanpak die aansluit bij de realiteit waar gemeenten in Nederland mee leven” zegt bijvoorbeeld de Rotterdamse gemeenteraadsfractie van D66. En een woordvoerder namens de Amsterdamse burgemeester Van der Laan gaf aan dat de huidige afspraken met betrekking tot bed-bad-brood opvang blijven gelden.
Meer informatie:
Het bericht op de website van Kerk in Actie 26 november 2015: Teleurstelling over uitspraak bed,bad,brood
Lees ook:
26-11-15 Uitspraken 'bed-bad-brood'-opvang werpen ons terug in de tijd
08-02-13 PKN klaagt Nederland aan bij de Raad van Europa