'Humane behandeling vluchtelingen nog niet gewaarborgd'

Het bezoek aan de ‘vluchthaven’ en de ‘vluchtgarage’ in Amsterdam bracht aan het licht hoe groot de verschillen tussen deze beide locaties zijn. In het voormalige huis van bewaring aan de Havenstraat (de ‘vluchthaven’ genoemd) vangt de Gemeente Amsterdam een 150-tal vluchtelingen op die voorheen verbleven in achtereenvolgens een tentenkamp, in de ‘Vluchtkerk’ en in een gekraakt kantoorpand aan de Weteringschans. Deze groep beschikt nu over een sobere opvangvoorziening met verwarming, electriciteit en stromend water en ontvangt een klein bedrag aan leefgeld, waarmee aan de minimale vereisten van ‘bed, bad en brood’ wordt voldaan. De Gemeente Amsterdam spant zich in deze groep “begeleiding en activeringsmogelijkheden aan te bieden om op die manier optimaal te kunnen werken aan de toekomst en daarbij individuele oplossingen te zoeken” (citaat uit een brief van Burgemeester Van der Laan aan de Gemeenteraad van Amsterdam, d.d. 30 jan 2014).

De andere groep, zo’n 80 mannen die zich niet individueel hebben kunnen of willen laten registreren, verblijft onder veel primitievere omstandigheden in de zgn. ‘vluchtgarage’ in Amsterdam-Zuidoost. Vastgesteld moet worden dat, ondanks de inzet van veel, al dan niet kerkelijke, vrijwilligers, deze situatie in tegenspraak is met het standpunt van de Nederlandse overheid in een brief aan het Europees Comité voor Sociale Rechten (ECSR), dat er in Nederland geen problemen zijn bij de opvang van vluchtelingen en dat hun rechten in voldoende mate worden nageleefd.

Het ECSR heeft onlangs, naar aanleiding van een door de PKN via de CEC ingediende klacht, een tussenuitspraak (‘immediate measure’) gedaan die de Nederlandse rijksoverheid en gemeenten gezamenlijk verantwoordelijk stelt voor een humane opvang van vluchtelingen. De Nederlandse staat moet uitgeprocedeerde en ongedocumenteerde vreemdelingen voorzien van basisbehoeften "met het oog op het vermijden van ernstige, onherstelbare schade aan de lichamelijke integriteit van personen die het risico lopen verstoken te blijven van onderdak, voeding en kleding". Het comité spreekt daarbij expliciet van "een gecoördineerde aanpak op nationaal en gemeentelijk niveau" om er voor te zorgen dat er in de basisbehoeften wordt voorzien.

De Centrale Raad van Beroep heeft echter recentelijk een zeer beperkte invulling aan de ‘immediate measure’ van het ECSR gegeven door te stellen dat deze niet van toepassing is in een zaak waarin feitelijke opvang door kennissen of door de kerk wordt geboden. De Protestantse Kerk schrijft in haar persbericht bij gelegenheid van het bezoek aan Amsterdam “het verontrustend te vinden dat de kerkelijke opvang in deze uitspraak als alternatief voor opvang door de overheid wordt gezien. “Het waarborgen van menselijke waardigheid is een internationaal afgesproken recht en moet niet worden gezien als een daad van barmhartigheid”, aldus ds Arjan Plaisier.” De Protestantse Kerk ziet uit naar de definitieve uitspraak van het ECSR en vindt het “van groot belang dat de Raad van Europa zich zal uitspreken voor een humane behandeling van vluchtelingen in Nederland.”


Meer informatie:
Het persbericht van PKN/Kerk in Actie d.d. 14 feb 2014

Lees ook:
29-01-14  CRvB: ‘immediate measure’ ECSR geldt niet bij opvang door kennissen
15-11-13  ‘Recht op leven en menselijke waardigheid is onvoorwaardelijk’
04-11-13  ECSR: ongedocumenteerden recht op onderdak, kleding en voeding