Europees Hof treft opnieuw interim measures Somalië

Op grond van deze voorlopige maatregelen mogen de betrokken Somalische asielzoekers Nederland niet worden uitgezet gedurende de looptijd van hun klachtprocedure bij het Europees Hof. Dit is al de vierde keer in korte tijd dat het Hof hiermee uitzetting naar Somalië blokkeert; het toewijzen van verzoeken om interim measures lijkt daarmee structurele vormen aan te nemen.

Dit staat in schril contrast met de hardnekkige Nederlandse praktijk waarin Somaliërs die uit angst voor hun veiligheid niet terug willen keren na afwijzing van hun asielverzoek op straat worden gezet. Ook voor veel bewoners van de verschillende tentenkampen en tijdelijke opvanglocaties zoals de voormalige Vluchtkerk, nu Vluchtflat in Amsterdam speelt deze problematiek. Zij worden niet meer door de rijksoverheid opgevangen en moeten terugkeren naar een land waar de veiligheid lang niet zo vanzelfsprekend is als de Nederlandse overheid stelt.

De manier waarop ten aanzien van Somalië met twee maten wordt gemeten wordt goed geïllustreerd door het negatief reisadvies dat door het Ministerie van Buitenlandse Zaken is opgesteld voor Nederlanders die in Somalië verblijven of van plan zijn daar naartoe te reizen:
“Vanwege de voortdurende gewapende strijd, terrorismedreiging, criminele dreiging en rechteloosheid worden alle reizen ontraden naar Somalië, inclusief Somaliland. Alle aanwezige Nederlanders wordt geadviseerd Somalië inclusief Somaliland direct te verlaten. (…) Hoewel in Zuid-Centraal Somalië de meeste grote steden in handen zijn van regeringsgetrouwe troepen, gesteund door Afrikaanse vredestroepen, is de veiligheidssituatie in geheel Somalië slecht te noemen. (…) Hoewel Mogadishu in handen is van AMISOM, is de veiligheidssituatie in Mogadishu nog steeds slecht te noemen en zeer onzeker naar aanleiding van een aantal grote aanslagen op (buitenlandse) konvooien en het VN-gebouw in Mogadishu.”

Dit staat tegenover de bewoordingen uit het Ambtsbericht van het ministerie van Buitenlandse Zaken, dat wordt gebruikt bij de vaststelling of het veilig genoeg is voor asielzoekers om terug te keren:
“Gedurende de gehele verslagperiode was de veiligheidssituatie in Mogadishu slecht, zij het dat er hier en daar (sterke) verbeteringen optraden.”
“Door de verbeterde veiligheidssituatie reisden (ook) veel Somaliërs uit Canada, de VS en Europa naar Mogadishu, op zoek naar mogelijkheden om zaken te doen, te investeren of zich politiek te profileren.” (uit paragraaf 3.2 van het ambtsbericht d.d. 30 nov 2012).

Uit de veelvuldige toepassing van interim measures door het Europees Hof blijkt dat uitzetting naar Somalië de facto nog steeds niet aan de orde is, omdat het naar het voorlopige oordeel van het Hof te onveilig is in Somalië. Desondanks zet de rijksoverheid Somaliërs zonder voorzieningen op straat, omdat ze wel veilig terug zouden kunnen. Het is op dit moment niet bekend wanneer het Europees Hof uitspraak zal doen in de ‘bodemprocedures’ van de zaken waarvoor nu een interim measure geldt.  Mocht het Hof uitzetting naar Somalië in een bodemprocedure in strijd met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens achten, dan zal de Nederlandse overheid haar beleid hierop moeten aanpassen. Tot die tijd blijft het in procedures van Somaliërs waarin nu uitzetting dreigt aan te raden de gang naar het Europees Hof in Straatsburg te maken.


Meer informatie:
De twee interim measures van het EHRM met dossiernummers 44146-13 en 44186-13, beide gedateerd 10 juli 2013
Het actuele reisadvies voor Somalië van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken, laatst gewijzigd op 25 juni 2013
Het meest recente Algemeen Ambtsbericht Somalië van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken d.d. 30 nov 2012 (download pdf-bestand 99 pag's, 1,3 MB)

Lees ook:
05-04-13  EHRM houdt uitzetting naar Somalië nog steeds tegen
22-02-13  Uitzettingen naar Somalië opnieuw door de rechter geblokkeerd

Zie voor uitgebreidere informatie het Dossier Somalië