Minister opnieuw op de vingers getikt over te hoge leges

Specifiek heeft het Hof uitgesproken dat Nederland "overdreven en onevenredig hoge leges" in rekening brengt bij aanvragen voor een verblijfsvergunning voor langdurig ingezetenen (o.g.v. de richtlijn 2003/109 van de Europese Unie). Het bedrag dat volgens het Hof als leges in rekening gebracht mag worden, mag geen belemmering vormen voor het verkrijgen van de rechten die verbonden zijn aan de betreffende vergunning. Kort gezegd: ten aanzien van vreemdelingen mogen niet dermate hoge financiële drempels worden opgeworpen dat zij alleen daardoor hun recht niet kunnen krijgen.

De zaak was aangespannen door de Europese Commissie omdat die vond dat Nederland in vergelijking met andere Europese landen veel te hoge leges in rekening brengt. Al eerder dit jaar oordeelde het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) dat Nederland te hoge leges in rekening bracht bij vreemdelingen die een beroep doen op art. 8 EVRM (dat o.a. het recht op gezinsleven regelt).

De minister heeft naar aanleiding van deze uitspraak van het EHRM de leges voor vreemdelingen die een aanvraag doen voor verblijf bij hun partner en/of kind, van € 1.250 verlaagd naar € 250. De minister weigert echter tot op heden de exorbitant hoge leges voor de overige reguliere verblijfsvergunningen (bijv. op medische of humanitaire gronden) te verlagen. Of de uitspraak van het EU Hof van Justitie hierin verandering gaat brengen, is nog maar zeer de vraag. Vaak wordt een veroordeling door een Europese rechter namelijk door de minister zo beperkt mogelijk uitgelegd.

In dat licht is het wel pikant te lezen wat de minister zelf aan de Tweede Kamer schrijft over Europese richtlijnen en de hoogte van leges:
“…Wel geldt het algemene rechtsprincipe dat een lidstaat het nuttig effect van een richtlijn niet mag ontkrachten. Dit kan gebeuren wanneer de leges dermate hoog wordt vastgesteld dat het vreemdelingen in de praktijk niet meer mogelijk wordt gemaakt om een aanvraag om een verblijfsvergunning in te dienen.”
En dat is nu precies waarvoor de minister eerst door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en nu door het EU Hof van Justitie is veroordeeld! 

Het citaat van de minister is afkomstig uit de brief aan de Kamer d.d. 27 april jl. waarmee hij de vragen van de algemene commissie voor Immigratie en Asiel over de 'Opbouw van de kostprijzen van de IND' d.d. 29 februari 2012 beantwoordt. Niet bekend is of de minister ten tijde van het verzenden van deze brief al op de hoogte was van de inhoud van het arrest van het EU Hof van Justitie d.d. 26 april 2012. Het Hof schrijft in overweging 73 letterlijk:
"... dat aangezien het hoge bedrag van de leges die door het Koninkrijk der Nederlanden worden gevraagd van onderdanen van derde landen een belemmering kan vormen voor de uitoefening van de door richtlijn 2003/109 toegekende rechten, de Nederlandse regeling het door die richtlijn nagestreefde doel ondermijnt en die richtlijn haar nuttig effect ontneemt."

INLIA heeft zich samen met andere organisaties al jarenlang verzet tegen de legesverhogingen; al in maart 2003 is daarvoor de Werkgroep Tegen de Legesverhogingen opgericht. In datzelfde jaar startte de werkgroep namens een groot aantal organisaties een bodemprocedure tegen de Nederlandse staat vanwege de exorbitante verhogingen van legestarieven. De uitspraak die het EU Hof van Justitie nu heeft gedaan is de uitkomst van een klachtprocedure die deze werkgroep in 2006 bij de Europese Commissie heeft gestart.


Meer informatie:
De letterlijke tekst van het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie d.d. 26 april 2012 (Nederlandstalig, 14 pag's, pdf-bestand)
De brief van de Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel aan de Tweede Kamer over de kostprijzen van de IND d.d. 27 april 2012 (9 pag's, pdf-bestand)

Zie ook:
19-04-12  Legestarief alleen verlaagd bij aanvraag o.g.v. art. 8 EVRM
16-01-12  EHRM: hoge leges mag recht op gezinsleven niet belemmeren