EU Hof van Justitie: strafbaarstelling illegaal verblijf in strijd met EU-recht

Een belangrijk onderdeel van de implementatie van de terugkeerrichtlijn in de Nederlandse wetgeving is de strafbaarstelling van illegaal verblijf voor vreemdelingen die eerder een inreisverbod hebben opgelegd gekregen. De fracties van VVD, PVV, CDA en SGP in de Eerste Kamer stemden voor dhet wetsvoorstel en de overige fracties stemden tegen. Hierbij beriepen deze tegenstemmende fracties zich o.a. op de inbreng die zij hadden ontvangen van diverse gemeenten, maatschappelijke organisaties, waaronder de vakcentrales, en kerken die zich allemaal ondubbelzinnig tegen de strafbaarstelling hebben uitgesproken. Ook Amnesty International heeft haar grote teleurstelling geuit over deze stemmingsuitslag.

Opmerkelijk was dat het Europese Hof van Justitie in Luxemburg op 6 december jl. nog uitspraak heeft gedaan over de strafbaarstelling van illegaal verblijf in Frankrijk. Ook in Frankrijk kon er een boete en/of een gevangenisstraf worden opgelegd voor illegaal verblijf. Deze uitspraak van het Europees Hof is dus ook voor de Nederlandse strafbaarstelling van groot belang. Het Hof bepaalde in deze uitspraak nl. dat de terugkeerrichtlijn zich verzet tegen een nationaal-wettelijke regeling die gedurende de terugkeerprocedure een gevangenisstraf oplegt aan een illegaal verblijvende onderdaan van een derde land. Het Hof geeft verder aan dat het Unierecht zich verzet tegen de toepassing van een gevangenisstraf voor illegaal verblijf, zolang er nog geen vreemdelingenbewaring is toegepast.

Tenslotte geeft het Hof aan dat de terugkeerrichtlijn zich er niet tegen verzet dat er strafrechterlijke sancties worden opgelegd aan illegaal verblijvenden waarop reeds de terugkeerprocedure is toegepast, en die nog steeds illegaal op het grondgebied van een lidstaat verblijven zonder dat er een geldige reden is om niet terug te keren.

Het Nederlandse wetsvoorstel met betrekking tot de strafbaarstelling kent niet expliciet het door het Europese Hof gemaakte voorbehoud ten aanzien van de toepassing van de strafbaarstelling. De minister zal het wetsvoorstel met betrekking tot de strafbaarstelling dus moeten aanpassen, wil het niet in strijd zijn met het Unierecht.


Meer informatie:
De samenvatting van de uitspraak van het Europese Hof van Justitie (perscommuniqué nr 133/11) d.d. 6 dec 2011
De reactie van Amnesty International d.d. 13 dec 2011
 
Zie ook:
06-12-11  Stem tegen strafbaarstelling illegaal verblijf
23-09-11  Strafbaarstelling illegaliteit in strijd met EU-richtlijn
09-06-11  Geen strafbaarstelling illegaliteit... of toch wel?
29-04-11  Europees Hof: strafbaarstelling illegaliteit in strijd met EU-recht