Doorlichting DC Zeist: grote waardering voor kerkelijke vrijwilligers
De algemene conclusie van de inspectie is dat de vreemdelingenbewaring er “grotendeels naar behoren ten uitvoer wordt gelegd. Niettemin wordt een aantal mogelijkheden tot verbetering genoemd”. Daarbij staat voor de inspectie voorop “de constatering dat het dagprogramma van het DC zo beperkt is dat de verveling onder de ingesloten vreemdelingen groot is en ook spanningen ontstaan.”
Ingeslotenen die medische klachten hebben worden, bij gebrek aan aparte spreekkamers, door een verpleegkundige in hun cel bezocht. De aanwezigheid van een celgenoot in de cel en een ‘detentietoezichthouder’ op de gang voor de deur is “niet bevorderlijk voor de privacy” van de ingesloten vreemdeling; ook de medische dienst zelf vindt dit een onwenselijke situatie. Het rapport vermeldt ook dat ingesloten vreemdelingen niet tevreden zijn over de medische behandeling; zij vinden dat de medische staf hen niet serieus genoeg neemt en hun klachten veelal afdoet met ‘een paracetamol’.
Een ander in het oog springend punt van kritiek in het rapport is het hanteren van een stringent veiligheidsbeleid, als gevolg waarvan de vreemdeling bij ziekenhuisbezoek wordt voorzien van koppelboeien en een broekstok. De inspectie vindt dat “niet in alle gevallen noodzakelijk”.
T.a.v. het aspect voorbereiding terugkeer heeft de inspectie ook een aantal punten van kritiek. De terugkeerfunctionarissen, een “soort van sociaal-maatschappelijk werkers” die “materiële en immateriële steun bieden in het terugkeerproces”, hebben allen een eigen opvatting over de invulling van hun rol in de praktijk en die invulling kan behoorlijk verschillen. “Daarbij helpt het niet dat op landelijk niveau nog geen heldere afspraken zijn gemaakt over een uniforme taakomschrijving”, stelt de inspectie. Verder zijn het bestaan en ook de taken van het Juridisch Loket, dat onafhankelijk is van het DC, niet genoeg bekend bij de vreemdelingen. Nota bene: op de informatie over deze organisatie staat het logo van het DC. Voorts is de folder van het loket niet op alle afdelingen aanwezig.
Om veiligheidsredenen hebben ingesloten vreemdelingen geen toegang tot internet, inclusief e-mail. Ook de bibliothecaris kan in de bibliotheekruimte geen relevante informatie raadplegen en uitprinten voor de ingeslotene. Dit terwijl bij rechtszaken door Justitie wordt aangevoerd dat de vreemdeling juist niks doet om de bewaring te beperken door zelf actief aan zijn terugkeer te werken…
De inspectie is tot een totaal van 34 aanbevelingen gekomen om het beleid en de omstandigheden in het DC Zeist te verbeteren. Er staan echter ook veel positieve punten in het rapport van de ISt. Zo zijn de ingesloten vreemdelingen “zeer positief over de inzet van de geestelijke verzorgers. Ze bieden naar eigen zeggen een luisterend oor en boren met hen krachtbronnen aan om door een moeilijke tijd heen te komen.”
Een ander positief punt betreft de bezoekvrijwilligers van Humanitas en de kerkelijke vrijwilligers. Hun komst en activiteiten worden door de ingesloten vreemdelingen zeer gewaardeerd. Hierdoor houden ze nog enigszins persoonlijk contact met de buitenwereld.
Meer informatie:
Het volledige rapport (105 pagina’s, 1,5 MB) vindt u als PDF op de site van Justitie.
Aanvulling: deze link is inmiddels niet meer beschikbaar.
Lees ook:
03-06-10 Justitiepastores: 'Vreemdelingenbewaring in de praktijk onacceptabel'