Groninger rechter: maximaal 2000 asielzoekers in Ter Apel
De rechter deed vandaag deze uitspraak in het kort geding dat de gemeente Westerwolde tegen het COA, het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers, had aangespannen. Westerwolde deed dat omdat het COA zich al jaren niet aan de afspraken houdt. In 2022 moesten wekenlang honderden mensen zelfs buiten slapen, op het grasveld voor de poort. Die situatie werd toen beëindigd doordat INLIA en kerken insprongen en crisisopvang boden.
Schrijnende omstandigheden
De opvangcrisis bleef ondertussen echter voortduren. Het COA en het ministerie slaagden er niet in voldoende opvanglocaties te realiseren elders in het land en het COA bleef het maximumaantal van 2000 asielzoekers in Ter Apel steeds overschrijden. De omstandigheden waarin mensen verbleven op het aanmeldcentrum waren ondertussen schrijnend.
Diverse Inspecties oordeelden vernietigend over de onveilige en onhygiënische situatie op het aanmeldcentrum. Het gemeentebestuur trekt zich, net als medewerkers van het COA en veel inwoners van Ter Apel, de ellendige toestand van de asielzoekers aan. De gemeente is klaar met het feit dat Westerwolde, c.q. Ter Apel, voor alle problemen op mag draaien, terwijl niet Westerwolde maar het ministerie van Justitie en Veiligheid, het COA en politiek Den Haag daarvoor verantwoordelijk zijn.
Afspraken keer op keer geschonden
Westerwolde trok vele malen aan de bel en vorig jaar was er nog een bemiddelingstraject tussen gemeente, COA en staatssecretaris, onder leiding van de Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen. Daarin werd nogmaals afgesproken dat het aantal van 2000 asielzoekers in Ter Apel niet zou worden overschreden. Het COA zei meermaals zich hieraan te committeren. Desalniettemin zaten er alweer maandenlang te veel mensen in het aanmeld- en opvangcentrum; gemiddeld 2200 tot 2500.
De advocaat van het COA betoogde op de zitting, 14 dagen geleden, dat de dienst geen kant op kan: het COA loopt ertegenaan dat gemeenten niet willen meewerken. Geen wonder, als ze zien hoe u met de gemeente Westerwolde omgaat, merkte de rechter toen op. Hij had ter zitting COA-bestuursvoorzitter Milo Schoenmakers van het COA willen bevragen, maar die was afwezig.
Dreiging en dwangsom
De advocaat zei tijdens de zitting dat het COA zich aan het vonnis zal houden. Dat kan dan volgens de organisatie wel betekenen “dat niet alle asielzoekers kunnen worden opgevangen en mensen op straat belanden”. Ook zou een dwangsom niet nodig zijn, omdat van het COA als overheidsdienst verwacht mag worden dat het zich aan het vonnis houdt. De rechter veegde de vloer aan met beide argumenten.
Een reactie van het COA is er nog niet; de gemeente Westerwolde is ‘ingetogen blij’ met het vonnis.
Meer informatie:
De tekst van de uitspraak door de Rechtbank Noord-Nederland in kort geding van de Gemeente Westerwolde tegen het Centraal orgaan Opvang Asielzoekers d.d. 23 januari 2024 met zaaknummer C/18230420 / KZ ZA 23-241 [ECLI:NL:RBNNE:2024:129] (download pdf-bestand, 9 pagina's)
Lees ook:
30-08-22 Noordelijke kerken en INLIA vangen 255 asielzoekers uit Ter Apel op
24-10-22 Kerken realiseren in 8 weken 14.500 overnachtingen voor asielzoekers