Onderzoek WODC: Nederlands asielbeleid heeft geen aanzuigende werking
In opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum van het Ministerie van Justitie & Veiligheid (WODC) onderzocht het Verwey-Jonker Instituut welke factoren van belang zijn als asielzoekers hun land verlaten en vluchten naar een ander land.
Het gebrek aan veiligheid in het thuisland, en daarna in opvanglanden, is de belangrijkste reden dat mensen vluchten en doorreizen van het ene naar het andere opvangland. Oorlog en geweld, politieke onveiligheid, natuurrampen en onvoldoende toekomstperspectief maken dat mensen hun land verlaten. Verschillen in asielbeleid tussen EU-landen spelen op dat moment geen rol.
Sociale netwerken hebben wel grote invloed op keuzes die asielzoekers maken: familie en vrienden, maar ook toevallige ontmoetingen, zijn de bron van kennis over het asielbeleid in verschillende landen en over mogelijkheden om te reizen. Daarbij spelen infrastructuur, netwerk en financiële middelen een rol. De vraag waar iemand naar toe kan is belangrijker dan de vraag waar iemand naar toe wil, aldus de onderzoekers. Wie bezig is met overleven heeft niet of nauwelijks ruimte om weloverwogen keuzes te maken.
De meeste asielzoekers komen via Griekenland en Italië in Europa aan. De aanwezigheid van familie of vrienden is dan de belangrijkste reden om naar Nederland door te willen reizen. De kleine verschillen tussen EU-landen in de regels voor asielverlening of familiehereniging hebben minder invloed op de doormigratie binnen Europa.
De onderzoekers wijzen er in hun slotbeschouwing op dat buitenlands beleid, economisch beleid en ontwikkelingssamenwerking belangrijker zijn dan asielbeleid voor het verminderen van de noodzaak om eigen land en regio te ontvluchten.
Meer informatie:
Het rapport ‘Invloed asielbeleid op migratie naar Nederland - wetenschappelijke inzichten in migratiedrivers’ van het Verwey-Jonker Instituut, gepresenteerd op 4 september 2023, is te vinden op de website van het WODC (54 pagina's).
De samenvatting (8 pagina's pdf-bestand) kunt u hier downloaden.
Staatssecretaris Van der Burg stuurde op 17 oktober 2023 deze beleidsreactie op het rapport naar de Tweede Kamer.
Lees ook:
12-12-22 Eindevaluatie LVV gepubliceerd
05-10-21 WODC-rapport: 'Geloof en liefde onder het vergrootglas van de IND'
10-07-20 WODC: TuVo bevordert vroege start integratie in Nederland