22 september 2023

Europees Hof: begrip ‘politieke overtuiging’ moet ruim worden uitgelegd

Europees Hof: begrip ‘politieke overtuiging’ moet ruim worden uitgelegd
Het Hof van Justitie van de EU heeft geoordeeld dat het begrip ‘politieke overtuiging’ ruim moet worden uitgelegd. Daarom zou een asielzoeker die zich daarop beroept bij zijn vraag om bescherming, eerder dan de IND stelt voor erkenning als vluchteling in aanmerking moeten komen.


In het hoger beroep van twee Soedanese asielzoekers, die stelden bij terugkeer in hun land vervolgd te zullen worden vanwege hun uitlatingen over de politieke situatie in Soedan en politieke activiteiten in Nederland, stelde de Raad van State op 16 februari 2022 prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJEU). De Raad van State wilde weten hoe het begrip begrip ‘politieke overtuiging’ in de zin van artikel 10 lid 1 onder e van de EU-Kwalificatierichtlijn (2011/95/EU) moet worden uitgelegd. *)

In zijn uitspraak op 21 september 2023 gaf het Hof aan dat het begrip ‘politieke overtuiging’ ruim moet worden uitgelegd. Het is daarvoor niet vereist dat er sprake is van een 'fundamentele' of 'diepgewortelde' overtuiging. De overtuiging hoeft niet zo diepgeworteld te zijn dat betrokkene bij terugkeer naar het land van herkomst het uiten ervan niet achterwege zou kunnen laten.  

Het Hof vindt ook dat bij de beoordeling of de vrees van een asielzoeker voor vervolging wegens zijn politieke overtuiging gegrond is, rekening gehouden moet worden met het feit dat die overtuiging de negatieve belangstelling van potentiële actoren van vervolging in het land van herkomst heeft gewekt of kan wekken. 

Volgens deze ruimere uitleg van het Hof moeten asielzoekers dus eerder in aanmerking komen voor erkenning als vluchteling wegens gegronde vrees voor vervolging op grond van politieke overtuiging. De EU-Kwalificatierichtlijn geldt al vanaf eind 2013. Dat betekent dus dat de IND jarenlang veel te strenge eisen heeft gesteld aan asielzoekers die aangaven vanwege hun politieke overtuiging niet veilig terug te kunnen keren naar hun land van herkomst.


Meer informatie:
Het arrest van het Hof van Justitie van de EU d.d. 21 september 2023 met zaaknummer C-151/22, betreffende het verzoek van de Raad van State d.d. 16 februari 2022 om een prejudiciële beslissing; ECLI:EU:C:2023:688 (download pdf-bestand, 7 pagina’s)

*) In het Vluchtelingenverdrag van Genève (28 juli 1951) wordt 'vluchteling' gedefinieerd als iemand met 'gegronde vrees voor vervolging wegens zijn ras, godsdienst, nationaliteit, het behoren tot een bepaalde sociale groep of zijn politieke overtuiging'.
 

Lees ook:
31-07-23  EU Hof van Justitie: geen terugkeerbesluit bij art. 3 EVRM
04-01-22  Uitstel van vertrek voor amv's zonder terugkeerbesluit