21 juni 2023

Wereldvluchtelingendag 2023: meer dan 110 miljoen mensen op de vlucht

Wereldvluchtelingendag 2023: meer dan 110 miljoen mensen op de vlucht
Wereldwijd zijn er meer dan 110 miljoen mensen gedwongen op de vlucht, zo blijkt uit het Global Trends rapport dat de UNHCR ter gelegenheid van Wereldvluchtelingendag heeft uitgebracht. Dat is 20 miljoen méér dan een jaar geleden. De oorlog in Oekraïne en de gevechten in Soedan zijn de voornaamste oorzaken van dit trieste nieuwe record.


Eind 2022 was het aantal mensen dat op de vlucht was voor oorlog, vervolging, geweld en mensenrechtenschendingen 108,4 miljoen; dat was 19,1 miljoen meer dan een jaar eerder, toen de grootste stijging ooit werd waargenomen. Er zijn in één jaar tijd dus meer vluchtelingen bij gekomen dan het totaal inwoners van Nederland (17,5 mln).
Het aantal mensen op de vlucht is sinds 2011 ieder jaar gestegen; er zijn nu meer dan twee keer zoveel mensen op de vlucht als in 2011 (40 mln). Van de totale wereldbevolking is nu 1 op de 74 mensen op de vlucht. Veertig procent van alle mensen op de vlucht is jonger dan 18 jaar!

Vluchtelingen, ontheemden en asielzoekers
Het aantal vluchtelingen die een internationale grens overstaken om veiligheid te vinden bedroeg 35,3 miljoen. Een iets groter deel (62,5 miljoen) bleef binnen de grenzen van het eigen land; zij worden vaak ‘binnenlands ontheemden’  (internally displaced people) genoemd. Ook dit aantal stijgt al jarenlang (9,3 miljoen meer dan vorig jaar). Zo’n 5,4 miljoen mensen wachten in een ander land op een beslissing op hun asielaanvraag.

Top drie
Meer dan de helft van alle vluchtelingen komt uit drie landen: Syrië (6,5 mln), Oekraïne en Afghanistan (beide 5,7 mln). De uitstroom van vluchtelingen uit Oekraïne was de snelste ooit waar ter wereld sinds de Tweede Wereldoorlog: van 27.300 eind 2021 tot 5,7 miljoen eind 2022. Daarnaast zijn er 5,9 mln ontheemde Oekraïners in eigen land gebleven. In de Europese Unie vallen Oekraïners onder een aparte regeling (de EU Richtlijn Tijdelijke Bescherming 2001/55/EG), op grond waarvan ze geen asiel hoeven aanvragen maar automatisch tijdelijke bescherming genieten. In Nederland staan op dit moment bijna 94.000 Oekraïners geregistreerd.

Arm en rijk
Driekwart van alle vluchtelingen wordt opgevangen in een buurland van het land van herkomst, heel vaak een land met lage en middeninkomens. Meer dan 20 procent van alle vluchtelingen wordt opgevangen in de 46 minst ontwikkelde landen, die gezamenlijk minder dan 1,3 procent van het wereldwijd Bruto Binnenlands Product vertegenwoordigen. “Er is veel meer internationale steun en een eerlijkere verdeling van de verantwoordelijkheid nodig, vooral voor de landen die de meeste vluchtelingen opvangen”, aldus de VN Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen Philippo Grandi.

Turkije staat al jarenlang op de eerste plaats van opvanglanden; op dit moment vangt dat land 3,6 miljoen vluchtelingen op. Iran staat met 3,4 mln op de tweede plaats, dan volgen Colombia (2,5 mln), Duitsland (2,1 mln) en Pakistan (1,7 mln). In verhouding tot de eigen bevolking vangen Aruba en Libanon de meeste vluchtelingen op: in die landen is 1 op de 6 resp. 1 op de 7 inwoners vluchteling. 
 

Meer informatie:
Het bericht '8 nieuwe feiten over vluchtelingen' met een link naar het Global Trends Rapport 2022, op de Nederlandstalige website van de UNHCR

Lees ook:
20-06-22  Wereldvluchtelingendag 2022: 100 miljoen mensen op de vlucht
21-06-21  Wereldvluchtelingendag 2021: 82,4 miljoen mensen op de vlucht