Reactie van bij de LVV betrokken ngo's op coalitieakkoord

In het coalitieakkoord staat onder het kopje Opvang en terugkeer onder andere het volgende:

Mensen die niet rechtmatig in Nederland mogen blijven, moeten terugkeren naar het land van herkomst. We zetten in op effectieve maatregelen die gericht zijn op of bijdragen aan terugkeer of vertrek van mensen die niet in Nederland mogen blijven. Dit doen wij door intensieve begeleiding via het terugkeerspoor uit te breiden, de meldplicht aan te scherpen, het onderwijs in gezinslocaties in AZC’s in te richten op onderwijs in de taal van het land van herkomst en het uitbreiden van de Landelijke Vreemdelingen Voorziening (LVV) naar een landelijk dekkend netwerk waarbij de opvang altijd gericht is op terugkeer. Zelfstandige gemeentelijke opvang is dan niet meer nodig en wordt door het Rijk niet meer gefinancierd. Als sluitstuk van een zorgvuldig proces wordt in de wet het middel van de ongewenstverklaring aangepast zodat deze ook betrekking kan hebben op uitgeprocedeerde asielzoekers die weg moeten, die weg kunnen, maar die niet meewerken aan hun terugkeer of vertrek en daarbij richten we ons in het bijzonder op diegenen die overlast veroorzaken.

In hun reactie verwijzen de ngo’s allereerst naar de oorspronkelijke opzet van de LVV, waarbij de optie van legaal verblijf, doormigratie of terugkeer naar het land van herkomst gelijk aan elkaar staan. In het belang van zowel de deelnemende vreemdelingen die zich aanmelden voor de pilot als van de gemeenten, die zorgdragen voor zorg en openbare orde, zouden alle perspectieven gelijkwaardig behandeld dienen te worden.

Er zijn nog te veel gebieden in Nederland waar geen begeleiding voor ongedocumenteerden beschikbaar is; het is daarom belangrijk om bestaande lokale opvang voort te zetten in afwachting van de landelijke dekking.

Een ongewenstverklaring zoals de coalitie voorstelt draagt niet bij aan een oplossing; denk bijvoorbeeld aan verwarde mensen die overlast gevend gedrag vertonen. Strafdetentie vertraagt het vertrek onnodig; juist opvang en behandeling kunnen tot de gewenste duurzame oplossing leiden.

De ngo’s pleiten voor de terugkeer van de in 2019 afgeschafte ‘discretionaire bevoegdheid’: de staatssecretaris zou, na advies van een onafhankelijke commissie, weer een uitzondering moeten kunnen maken voor schrijnende gevallen.

Ten slotte: de regeringscoalitie neemt zich voor de behandeling van het wetsvoorstel vaststellingsprocedure staatloosheid voort te zetten. De ngo's vinden het van belang dat ongedocumenteerden van wie de staatloosheid wordt erkend dan ook verblijfsrecht krijgen, en dat in Nederland geboren staatloze kinderen zonder aanvullende voorwaarden de Nederlandse nationaliteit kunnen krijgen.

Meer informatie:
De volledige tekst van de brief van ASKV Amsterdam, SNDVU Utrecht, VidK Eindhoven, ROS Rotterdam, INLIA Groningen en het LOS d.d. 16 december 2021 (download pdf-bestand)

Lees ook:
Het bericht over de ‘tussenevaluatie’ van de LVV door het Verwey-Jonker instituut op verzoek van het WODC (5 maart 2021)
22-04-21  'Maak nieuwe wetgeving voor staatlozen een prioriteit'

Het Dossier Staatloosheid in ons Expertisecentrum