Europese Commissie kritisch over strafbaarstelling illegaal verblijf

In haar antwoord op vragen uit het Europees Parlement gaf Eurocommissaris mevrouw Cecilia Malmström (zie foto) namens de Commissie op 24 maart jl. aan nog niet officieel te kunnen reageren op de plannen van het Nederlandse kabinet omdat er nog geen formeel wetsvoorstel ligt, maar benoemde al wel een aantal bezwaren.

De Europese terugkeerrichtlijn was volgens de Commissie "niet specifiek bedoeld om verder te gaan dan het vaststellen van algemene normen betreffende het tijdstip en de wijze van terugkeer van illegale migranten, en evenmin om de aanpak van de lidstaten inzake illegale immigratie in algemenere zin te harmoniseren."

De Commissie stelt dat het algemeen strafbaar stellen van illegaliteit de terugkeerrichtlijn ondermijnt:
"Indien een lidstaat echter op systematische wijze illegaal verblijf op zijn grondgebied strafbaar stelt, en op basis daarvan alle illegaal op zijn grondgebied verblijvende onderdanen van derde landen uitsluit van de toepassing van de terugkeerrichtlijn (...) zou dit moeten worden beschouwd als een disproportionele maatregel die de nuttige werking van de terugkeerrichtlijn ondermijnt."

Het is in dit licht opvallend dat minister Leers juist stelt dat hij vanwege de handhaving van (het nuttig effect van) de terugkeerrichtlijn illegaal verblijf wel strafbaar moet stellen.

Ook het opsluiten van niet-criminele illegalen wordt door de Europese Commissie bekritiseerd:
"Nationale wetgeving die bepaalt dat eenieder die illegaal verblijft - en verder geen strafbare feiten heeft gepleegd - een gevangenisstraf moet uitzitten in een gewone gevangenis in plaats van te worden opgesloten overeenkomstig de in de terugkeerrichtlijn bepaalde normen (...) kan eveneens worden beschouwd als een belemmering voor de nuttige werking en het harmoniserende effect van de betrokken bepalingen van de richtlijn."

Leden van oppositiepartijen in de Tweede Kamer hebben hierover inmiddels schriftelijke kamervragen gesteld.


Lees hier de vragen aan de Europese Commissie van een aantal fracties in het Europees Parlement.
Lees hier de antwoorden van Eurocommissaris mw Malmström d.d. 24-03-11.
Lees hier de vragen van de kamerleden Schouw (D66), Janssen (SP), Voordewind (CU) en Spekman (PvdA) aan de minister voor I&A ingediend d.d. 01-04-11.

Diverse dagbladen besteedden aandacht aan de kritiek uit Europa: lees bijv:
Trouw van 30 mrt: "Rutte krijgt 'deur in gezicht' van EU wegens illegalenbeleid"
NRC van 31 mrt: "EC: illegaliteit strafbaar stellen is disproportioneel"
De Volkskrant van 31 mrt: "Brussel maant Leers over 'disproportionele' aanpak"


Zie ook:
09-03-11  Petitie tegen strafbaarstelling illegaal verblijf gepresenteerd
07-02-11  Ook VNG tegen strafbaarstelling illegaal verblijf