20 augustus 2013

Artsen zonder Grenzen verlaat onveilig Somalië

Artsen zonder Grenzen verlaat onveilig Somalië
Artsen zonder Grenzen trekt zich na 22 jaar terug uit Somalië, zo is onlangs bekendgemaakt. Dit moeilijke besluit is genomen omdat de internationale hulporganisatie de veiligheid van haar 1.500 lokale medewerkers niet langer kan garanderen.

De toename van geweld tegen medewerkers van AzG, veelal door dezelfde partijen (milities en clans) waarmee AzG moet onderhandelen voor het verlenen van ondersteuning, en de omstandigheid dat de Somalische autoriteiten niet in staat zijn de veiligheid van haar medewerkers te garanderen, zijn de redenen voor het vertrek. De directeur van de Nederlandse afdeling van Artsen zonder Grenzen, Arjan Hehenkamp, noemt de beslissing “één van de moeilijkste en pijnlijkste besluiten die we ooit hebben genomen. Weggaan uit een land waar het ontbreken van elementaire gezondheidszorg nog steeds evident is, druist in tegen onze uitgangspunten. Het besluit zal grote gevolgen hebben voor veel mensen. Maar we kunnen de veiligheid van onze medewerkers niet langer garanderen.”

De afgelopen jaren zijn er diverse ernstige incidenten geweest. In 2008 werden drie medewerkers van AzG gedood door een bermbom. In december 2011 zijn twee medewerkers van Artsen zonder Grenzen in hun kantoor in Mogadishu vermoord; de tot 30 jaar cel veroordeelde dader is nu al weer op vrije voeten. In juli van dit jaar zijn twee Spaanse medewerkers, na een ontvoering van 21 maanden, eindelijk vrijgekomen. Sinds 1991 zijn in totaal 16 medewerkers van AzG gedood en zijn ambulances, klinieken en ziekenhuizen tientallen keren aangevallen. Hierover zegt dhr. Hehenkamp: "Niemand in Somalië heeft de wil of lijkt nog in staat dit soort incidenten te voorkomen of de daders aan te pakken. In 2004 zijn we uit Afghanistan vertrokken na een aanslag in Badghis. Daar konden we vijf jaar later terugkeren omdat we met alle strijdende partijen afspraken konden maken. In Afghanistan zag je een verbetering aftekenen. Dat is in Somalië absoluut niet het geval."

Sinds 1991 hebben medewerkers van AzG zich in Somalië ingezet voor het bieden van kosteloze medische zorg, bestrijding van epidemieën, vaccinatiecampagnes en verstrekking van schoon drinkwater en hulpgoederen. Alleen al in 2012 bezochten bijna 625.000 Somaliërs een medische post van AzG en werden ruim 41.000 mensen in een ziekenhuis behandeld. Voor de meeste mensen bestaat geen alternatief, aldus dhr Hehenkamp. Er zijn in Somalië geen buitenlandse artsen en hulpverleners meer actief. In de vluchtelingenkampen in de buurlanden Kenia en Ethiopië wil AzG de hulpverlening voorlopig wel blijven voortzetten.

Dit bericht komt op een moment dat de Nederlandse overheid hardnekkig volhoudt dat het in Somalië veilig genoeg is voor Somaliërs om naar toe terug te keren. De overheid beëindigt dan ook momenteel de opvangvoorzieningen van vele Somaliërs en zet hen daarnaast soms in bewaring om hen uit te zetten naar Somalië. Dit terwijl UNHCR, Amnesty International, Human Rights Watch en het Europese Hof voor de Rechten van de Mens al eerder aangaven dat de situatie in Somalië nog lang niet veilig genoeg is voor terugkeer. Ook het reisadvies van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken ontraadt alle reizen naar Somalië.


Meer informatie:
De verklaring op de website van Artsen zonder Grenzen, d.d. 14 aug 2013
Het actuele reisadvies Somalië op de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken d.d. 25 juni 2013

Lees ook:
18-07-13  Europees Hof treft opnieuw interim measures Somalië
24-05-13  Staatssecretaris en Raad van State samen op een andere planeet…

Dit bericht maakt deel uit van het Dossier Somalië